ریشه شناسی علیوان(آلیوان)
از آنجا که حرف"ع" در نوشتار بیشتر در کلماتی که ریشه عربی دارند بکار می رود مثل علی آباد، فرقه علی الهی و... ولی از آنجایی که در منطقه آذربایجان بیشتر اسامی جغرافیای اعم از روستا، اسامی محیط و... اسامی بومی منطقه می باشد(اقوامی که طول تارخ در منطقه مراغه بودند) که در نوشتار و ریشه شناسی بیشتر سعی شود تا حد امکان از بار معنای که امروزه برای مردم منطقه تا حدودی آشنا ست استفاده گردد هر چند که تاثیر زبان عربی انکار نا پذیر است ولی بنظر می رسد در اسامی جغرافیایی منطقه تاثیر کمتری داشته است بیشترین تاثیر را در زبان و مذهب(بعد اعتقادی) دارد. بدین ترتیب سعی شود اسامی را با حرف " ع" نوشته می شود را با " الف" یا " آ" به نگارش در بیاوریم. بدین ترتیب روستای علیوان را بهتر است به صورت آلیوان بنویسیم و بخوانیم.
آل: در ریشه شناسی به معنی جایی مرتفع و بلند، به عبارتی محلی که نسبت به محیط اطراف خود دارای ارتفاع می باشد، بکار می رود که نمونه‌های زیادی در پسوند برخی اسامی داریم. مثلا نام کوه البرز: ال + برز(هر چند در برخی متون هر برز نیز نوشته می شود)، الوند: ال+ وند، آلوارس:آل+ وار+س، آلپ: آل+ پ، آلتای: آل+ تای، که همگی کوه های بلندی هستند. در برخی اسامی روستاها نیز مشهود است مثل: آلؤوکندی: آل+ کند، آلماچوان: آل+ چُ+ وان، آلیوان: آل+وان و...
وان: در ریشه شناسی(اتیمولوژی) به معنی محلی که در آن آب وجود دارد و یا به عبارت بهتر محلی که در نزدیکی آب راهی شکل گرفته است. مثل: وان: دریاچه‌ای در ترکیه، هفتوان: محلی در نزدیکی سلماس که رودخانه‌ای در مجاورت آن جریان دارد، لیقوان: منطقه‌ی در نزدیکی تبریز، آلماچوان: روستای در بخش سراجوی مراغه که رودخانه لیلان(خَرَجی چای) از نزدیکی آن در جریان است(کتاب نگاهی به سراجو، سعید ستارنژاد)، و یا حتی کلمه لیوان و وان حمام نیز قابل تامل می باشد.
با این توضیح به نظر می رسد در ریشه شناسی(اتیمولوژی) روستای آلیوان باید از محیط جغرافیای حاکم بر منطقه اطلاع کافی داشته باشیم.
آلیوان: "آل" به معنی بلند، ارتفاع + " وان" به معنی جایی که در آن نزدیکی آب جریان دارد. پس با این توضیح می توان گفت که آلیوان به معنی روستای که در بلندی دامنه‌ای شکل گرفته و در پایین دست آن رودخانه(آب) قابل مشاهده است که محیط شکل گیری روستای آلیوان تا حدودی این نظریه را تایید می کند.
نوشته: سعید ستارنژاد دانش جوی کارشناسی ارشد باستان شناسی